مرکز صدور گواهینامه الکترونیکی (Certification Authority)
مرکز صدور گواهینامه یا به اختصار CA بخشی از زیرساخت کلید عمومی است که مسئولیت اعتباربخشی به گواهینامه های کاربران را برعهده دارد. مهمترین فعالیت مرکز صدور گواهینامه، صدور گواهینامه برای کاربران براساس استانداردها و سیاست های تعیین شده توسط سازمان است. این سامانه عملیات تعلیق و یا ابطال گواهینامه را نیز انجام می دهد. در چنین شرایطی گواهینامه صادر شده توسط این مرکز، باطل شده و غیر قابل استفاده می شود. جهت اطلاع سایر بخش های سیستم از گواهینامه های باطله، فهرستی از شماره سریال گواهینامه های باطل شده تحت عنوان لیست گواهینامه های باطله (Certificate Revocation List) یا به اختصار CRL توسط مرکز صدور گواهینامه تهیه و امضای دیجیتال شده و به اصطلاح صادر و یا منتشر می شود.
مرکز ثبت نام (Registration Authority)
مرکز ثبت نام یا به اختصار RA، مسئولیت ارتباط با کاربران و دریافت و پردازش درخواست آنها را برعهده دارد. این بخش با دریافت مدارک شناسایی کاربران در سازمان، و بررسی مدارک ارائه شده، اطلاعات کاربران را در سیستم ثبت نموده و درخواست گواهینامه آنها را برای مرکز صدور گواهینامه (CA) ارسال می نماید. در این فرآیند توکن کاربر نیز آماده شده و تحویل وی می گردد. همچنین در صورت مفقود یا سرقت شدن توکن کاربر، وی توسط این سامانه می تواند موضوع را اعلام کرده و از مرکز صدور گواهینامه (CA) تقاضای ابطال نماید.
دایرکتوری کلید عمومی (Public Key Directory)
این مرکز که عموماً مخزن گواهینامه (Certificate Repository) و یا دایرکتوری کلید عمومی (Public Key Directory) یا به اختصار PKD نامیده میشود، در واقع پایگاه داده ای استاندارد، حاوی تمامی گواهینامه های صادر شده برای کاربران و مراکز صدور گواهینامه (CA) می باشد. این مرکز دارای پایگاه داده ویژه ای است که کلیه گواهینامه ها را براساس ساختار درختواره (DIT) آدرسدهی کرده و می تواند با دریافت مشخصات عمومی کاربر، گواهینامه وی را بارگذاری نماید. این مرکز برروی پروتکل ارتباطی خاصی به نام Lightweight Directory Access Protocol یا به اختصار LDAP سرویس می دهد. بدین ترتیب نیازی به نگهداری گواهینامه کاربران توسط سیستم ها و سرورهای دیگر نیست و در هر نقطه از سامانه های نرم افزاری که نیاز به گواهینامه کاربری باشد، این گواهینامه در سرور دایرکتوری کلید عمومی (PKD) در دسترس است.
مرکز اعتبارسنجی گواهینامه (Verification Authority)
مرکز اعتبارسنجی گواهینامه یا به اختصار VA، عملیات بررسی اعتبار گواهینامه های صادر شده را برعهده دارد. در هنگام استفاده از گواهینامه الکترونیکی، با توجه به اینکه بعضی از گواهینامه ها فعال و بعضی دیگر باطل شده اند، باید آخرین وضعیت گواهینامه از مرکز اعتبارسنجی گواهینامه استعلام شود. بدین منظور از دو سرویس آفلاین (CRL) و آنلاین (OCSP) استفاده می شود. در سرویس آنلاین که به نام سرویس استعلام برخط وضعیت گواهینامه (Online Certificate Service Protocol) یا به اختصار OCSP شناخته می شود، شماره سریال گواهینامه برای مرکز اعتبارسنجی گواهینامه (VA) ارسال شده و در پاسخ وضعیت گواهینامه اعم از فعال یا باطل شده به صورت امضا شده، بازگردانده می شود.
مرکز صدور مهر زمانی مطمئن (Timestamp Authority)
مرکز صدور مهر زمانی یا به اختصار TSA، مسئولیت ثبت زمان شامل تاریخ و ساعت بروی فایل ها و یا رکوردهای الکترونیکی و سپس امضای دیجیتالی آنها را برعهده دارد. زمان ثبت شده غیرقابل تغییر بوده و قابلیت استناد دارد. بدین ترتیب می توان مطمئن بود که زمان ثبت شده در حین نگهداری و یا انتقال فایل مذکور دچار تغییر نشده است. معمولا مرکز صدور مهر زمانی مطمئن از پروتکل NTP یا همان پروتکل زمان تحت شبکه جهت همگام سازی ساعت و تاریخ خود با مرجع زمان در شبکه استفاده می کند. کلیدهای امضای دیجیتال در دستگاه HSM به صورت امن و قابل اطمینان نگهداری می شوند.
سامانه مدیریت کلید (Key Management System)
از آنجائیکه در بسیاری از سرویس های زیرساخت کلید عمومی نیاز به نگهداری کلیدهای دیجیتال در سخت افزارهای ویژه ای تحت عنوان HSM می باشد، تولید، نگهداری، تهیه پشتیبان، بازیابی، امحاء، انتقال و استفاده از کلیدهای مذکور فعالیت امنیتی پیچیده ای است که از باید دستورالعمل های خاصی تبعیت نماید. جهت انجام فرآیندهای مختلف مدیریت کلید، سامانه اختصاصی وجود دارد که عموما سامانه مدیریت کلید (Key Management System) یا به اختصار KMS نامیده می شود. این سامانه می تواند کلیدها را به صورت امن و داخل HSM تولید کرده و نسخه پشتیبان را برروی سخت افزارهای امنیتی خاصی به نام کارت پشتیبان نگهداری نماید.
مرکز تولید امضای دیجیتال اسناد (Signing Authority)
عموما از سرویس تولید امضای دیجیتال متمرکز برای درج مهر الکترونیکی برروی اسناد، مدارک، گواهی ها، و سایر مستندات منتشر شده از سوی یک سازمان استفاده می شود که قرار است در اختیار عموم و یا سایر سازمان ها و نهادها گذاشته شود. فرد یا سازمان دریافت کننده با بررسی فایل منتشر شده، و با بررسی و صحت سنجی امضای دیجیتال آن، می تواند از اصالت و جعلی نبودن سند الکترونیکی منتشر شده، اطمینان حاصل نماید. این روش به نوعی جایگزینی برای مهر برجسته اسناد کاغذی می باشد.
مرکز تولید امضای دیجیتال اسناد PDF (PDF Signing Authority)
دستگاه PKA می تواند نقش سروری متمرکز برای تولید امضای دیجیتال برروی اسناد با قالب PDF را برعهده داشته باشد. در این شرایط، دستگاه می تواند انواع تنظیمات استاندارد فایل PDF مانند متن هشدار و یا لوگوی مهر سازمان را دریافت کرده و در مختصات مورد نظر قرار دهد. امضای دیجیتال تولید شده برروی فایل های PDF به صورت استاندارد می باشد و قابل بازخوانی و اعتبارسنجی در کلیه نرم افزارها و ابزارهای PDF مانند Adobe Acrobat Reader و یا Foxit Reader هستند.
مرکز تولید امضای دیجیتال XML (XML Signing Authority)
دستگاه PKA قادر است برای فایل های XML با فرمت استاندارد، امضای دیجیتال تولید نماید به نحوی که هر سامانه دیگری بتواند این فایل XML امضا شده را اعتبارسنجی نماید. بدین منظور از استاندارد امضای دیجیتال فایل های XML تحت عنوان XML-Sig استفاده می شود. این امضای دیجیتال مستقل از فرمت محتوا انجام می شود و تنها با در اختیار داشتن تگ های XML می توان آنرا امضا کرده و در قالب تگ استاندارد، امضای دیجیتال را به فایل اضافه نمود.
مرکز تولید امضای دیجیتال CMS (CMS Signing Authority)
سرویسی در دستگاه PKA وجود دارد که می تواند برای هر نوع فرمت فایل رایانه ای، امضای دیجیتال تولید می نماید. بدین ترتیب می توان هر نوع فایل اعم از فایل های Word و Excel و سایر فایل های Office، فایل های گوناگون تصویر مانند jpg، png، bmp و غیره را توسط این سرویس امضای دیجیتال نمود. فرمت فایل خروجی به صورت p7m می باشد که منطبق بر استاندارد CMS بوده و قابل بازخوانی و اعتبارسنجی توسط نرم افزارهایی است که می توانند این نوع فایل ها را باز نمایند.
از این سرویس عموما در شرایطی استفاده می شود که سازمان نیاز به آرشیو و امضای دیجیتال داده هایی با فرمت های فایل متفاوت دارد و از طرف دیگر نیازی به بازخوانی فایل های مذکور در رایانه های کاربران توسط ابزارهای عمومی وجود ندارد. بدین ترتیب همه چیز قابل امضا شدن است اما تنها با ابزارهای اختصاصی بازیابی و بررسی امضای دیجیتال، قابل بازخوانی و استفاده است.